Pasiqė All-llahu
i Madhėruar e zgjodhi Muhammedin sal-lall-llahu alejhi ve selem qė tė jetė vulė e Pejgamberėve, gjithashtu edhe feja nė tė
cilėn ishte ai- e ajo ishte Islami- ėshtė fe me tė cilėn ėshtė i kėnaqur All-llahu dhe njėherit ėshtė edhe vulė e tė gjitha
feve.
Nė te ėshtė udhėzimi,
nė te ėshtė lumturia.
nė te ėshtė ēdo e mirė,
nė te ėshtė shpėtimi.
Thotė All-lahu i Lartėsuar: "Feja e vetme e pranuar tek All-llahu ėshtė Islami"(surteu
Ali Imran 19) dhe thotė: " E kush kėrkon fe tjetėr pos Islamit, ajo nuk do t’i pranohet atij dhe ai nė botėn tjetėr
do tė jetė prej tė dėshpruarve."(suretu Ali Imran 85).
2)
Me fjalėn "fe (din)" nėnkuptojmė "rrugė dhe metodė". All-llahu i Lartėsuar thotė: "Ai
(All-llahu) ėshtė qė dėrgoi tė dėrguarin e Tij me udhėzim tė drejtė e fe tė vėrtet, e pėr ta bėrė qė tė dominojė mbi tė gjitha
fetė, edhepse e urrejtė kėtė idhujtarėt."(suretu et-Tevbe 33)
Feja ėshtė praktikė jetėsore e njeriut dhe metodologji e tė menduarit tė tij.
3)
All-llahu xhel-le shanuhu ėshtė Krijuesi jonė dhe njėherit Ai e din realitetin tonė.Thotė
All-llahu i Madhėruar:
"... e di tė tashmen qė ėshtė pranė tyre dhe tė ardhmen, nga ajo qė dinė Ai tė tjerėt
dijnė vetėm aq sa Ai ka dėshiruar..."(suretu el-Bekare 255), d.t.th.: Pasiqė All-llahu i Madhėruar ėshtė Krijues, atėherė
ai ėshtė mė i ditur pėr atė qė ėshtė e mirė pėr neve dhe pėr atė qė s’ėshtė e mirė pėr neve. Gjithashtu ėshtė mė e ditur
pėr atė qė na bėnė dėm dhe pėr atė qė na bėnė tė palumtur.
4)
Prandaj feja jonė Islame ėshtė fe e cila pėrfshin nė pėrgjithėsi ēdo ēėshtje jetėsore,
ėshtė fe e cila nderon njeriun dhe e ngritė atė nė shkallė tė lartė. All-llahu i Lartėsuar thotė: " Ne me tė vėrtet i nderuam
pasardhėsit e Ademit (njerėzit)"(suretu el-Isra 70), dhe: " Vėrtet, Ne e krijuam njeriun nė formėn mė tė bukur."( surtetu
et-Tinė 4).
Prandaj njeriu jeton nė jetėn e kėsaj bote, ndėrton nė tė dhe e udhėheq me atė qė e ka
krijuar All-llahu nė tė.E ai nė jetėn e tij kalon nėpėr periodėn e provimit, pėr t’u ditur se a do t’i nėnshtrohet
Zotit tė tij dhe se a do t’i kryen urdhėrat e Tij. All-llahu i Lartėsuar thotė:
"Gjithēka qė ėshtė nė tokė nė tokė Ne e bėmė stoli tė saj, pėr t’i provuar ata,
se cili prej tyre do tė jetė mė vepėrmirė."(suretu el-Kehf 7).
5)
Kjo botė nė tė cilėn ne jetojmė ėshtė vend ku ne nė te i kryejmė urdhėrat e All-llahut
dhe nė te largohemi nga ajo qė Ai na ka ndaluar. Pas pėrfundimit tė jetės sonė nė kėtė botė , ekziston edhe jeta nė botėn
tjetėr, prandaj ka prej atyre qė shkojnė nė xhennet dhe ka prej atyre qė shkojnė nė xhehennem.
Kush i ėshtė pėrgjegjur urdhėrave tė All-llahut, ėshtė larguar nga ajo qė Ai ka ndaluar
dhe i ėshtė nėnshtruar Atij, ai do tė jetė prej banorėve tė xhennetit. E kush i ka kundėrshtuar urdhėrat e All-llahut tė Lartėsuar
dhe nuk i ėshtė nėnshtruar Atij , ai do tė jetė prej banorėve tė zjarrit.
6)
Feja jonė Islame pėrfshin ēdo aspekt jetėsor. Ajo nuk e ka lėnė anash kėtė botė, por
pėrkundrazi i ka kushtuar rėndėsi tė madhe. Ka pėrcaktuar nė te rregulla tė cilat e pėrsosin jetėn e kėsaj bote dhe tė banorėve
tė saj. All-llahu i Lartėsuar thotė:" Dhe me atė qė tė ka dhėnė All-llahu kėrko (ta fitosh) botėn tjetėr , e mos le mangu
atė qė tė takon nga kjo botė dhe bėn mirė ashtu siē tė ka bėrė All-llahu ty, e mos bėnė tė kėqia nė tokė se All-llahu nuk
i do ērregulluesit."(suretu el-Kasas 77).
7)
Feja jonė madhėshtore, Islami me veēoritė dhe specifikat qė i ka, ka bėrė qė shumė prej
pabesimtarėve dhe idhujtarėve tė hyjnė nė te dhe t’i pėrmbahen rregullave tė saja, pėr kėtė kjo ėshtė feja e vetme e
vėrtet. All-llahu i Lartėsuar thotė:
" ... e Ai urdhėroi tė mos adhuroni tjetėr vetėm se Atė. Kjo ėshtė feja e drejtė..."(suretu
Jusuf 40).
Ajo gjithashtu ėshtė fe e cila e ngritė njeriun nė jetėn e kėsaj bote.Sa njerėz gjatė
shekujve dhe viteve tė shumta shijuan lumturinė dhe kėnaqėsinė me te, e sa tė tjerė u dėshpruan dhe dėshtuan nė kundėrshtimin
dhe moskryerjen e urdhėrave dhe rregullave tė saja.
Muslimanėt ishin populli (bashkėsia) mė kualitativ, mė i ngritur dhe mė i lumtur pėrderisa
iu pėrmbajtėn fesė sė tyre.
8)
Me termin "Islam" nėnkuptojmė-nėnshtrim, dorėzim, ndėrsa me termin "musliman" nėnkuptojmė
atė qė i ėshtė nėnshtruar (dorėzuar) urdhėrave tė All-llahut dhe njėkohėsishtėi zbaton ligjet e Tij.
9)
Me kėtė fe All-llahu xhel-le shanuhu i nderoi tė gjitha krijesat. Kjo ėshtė fe e plotė
dhe rrugė e pėrsosur. Nuk ka mundėsi askush, sadoqė ka dituri dhe njohuri qė tė gjejė mangėsi nė kėtė fe madhėshtore, ngase
All-llahu xhel-le shanuhu e ka plotėsuar dhe e ka pėrsosur kėtė fe.
All-llahu i Gjithėmėshirshėm nė lidhje me kėtė thotė nė Librin e Tij Fisnik: " Sot pėrsosa
pėr ju fenė tuaj, plotėsova ndaj jush dhuntinė Time dhe jam i kėnaqur qė islami tė jetė fe e juaja." (suretu Maide 3).
Falėnderimi i qoftė All-llahut tė Lartėsuar pėr begatinė e Islamit.