HAXHI

Falënderimet dhe lavdërimet i takojnë vetëm Allahut (Subhanehu ue Teala), i Cili e bëri obligim Haxhxhin për ata të cilët kanë mundësi Salavatet qofshin mbi të Dërguarin e tij Muhammedin (SalAllahu Alejhi ue Selem), familjen e tij, shokët e tij, dhe gjithë muslimanët deri në Ditën e Gjykimit.

Me të vërtetë, Haxhxhi është bërë obligim për të gjith muslimanët të cilët kanë mundësi materiale dhe janë psiqikisht të shëndoshë. Allahu [Xhele Shanuhu] thotë:

"E kryeni haxhxhin dhe umren për hir të All-llahut!"
[El-Bekare, 196]

"Për hir të All-llahut, vizita e shtëpisë (Qabes) është obligim për atë që ka mundësi udhëtimi te ajo."
[Ali Imran, 97)

Transmeton Ibn Omeri r.a se pejgamberi [SalAllahu Alejhi ve Selem] ka thënë:

"Është ngritur islami në pesë shtylla: Dëshmia se nuk ka Zot tjetër që e meriton adhurimin përveç Allahut dhe se Muhammedi është i Dërguar i Tij, falja e namazit, dhënja e zekatit, agjërimi i muajit të ramazanit dhe haxhxhi."
[Buhariu, Muslimi]

Haxhxhi është ibadet i cili përfshin të gjitha llojet e ibadeteve siç janë: ibadetet me zemër, me gjuhë, trup dhe pasuri.

Haxhxhi ka qenë obligim edhe për popullin e Ibrahimit a.s, kur Allahu [Xhele Shanuhu] e urdhëroi Ibrahimin që ta ndërtoj Qaben, dhe t’i thërret njerëzit për Haxhxh. All-llahu [Xhele Shanuhu] thotë:

"Dhe thirr ndër njerëz për Haxhxh, se të vijnë ty këmbësorë e edhe kalorës me deve të rraskapitura që vijnë prej rrugëve të largëta. (Vijnë) Për të qenë të pranishëm në dobitë e tyre dhe që ta përmendin All-llahun në ato ditë të caktuara (në shenjë falënderimi) dhe për që i ka furnizuar me kafshë. Hani pra prej tyre (kurbanave) dhe ushqeni të ngushtuarin e të varfërin."
[El-Haxhxh, 27-28)

Me të vërtetë, Haxhxhi është një ibadet i mrekullueshëm dhe ka vlerë dhe dobi të madhe për njerëzit. Prej dobive është se, All-llahu ia falë mëkatet haxhxhiut, siç transmetohet se pejgamberi [SalAllahu Alejhi ve Selem] ka thënë:

"Ai i cili bënë Haxhxhin dhe nuk shanë, e as nuk shkakton polemikë (grindje), do të kthehet nga Haxhxhi sikur atë ditë kur e ka lindur nëna e tij."
[Buhariu, 2/209; Muslimi, 1350]

Gjithashtu ka thënë:

"Umreja deri në umren tjetër është shkaktar për shlyerjen e mëkateve që janë bërë mes tyre, gjithashtu Haxhxhi i pranuar nuk ka tjetër shpërblim përveç se Xhennetin."
[Buhariu, 1773; Muslimi, 1349]

Nga dobitë është edhe shikimi i mirësisë së All-llahut [Xhele Shanuhu], siç thotë All-llahu [Xhele Shanuhu]:

"(Vijnë) Për të qenë të pranishëm në dobitë e tyre.." [El-Haxhxh, 28] Dobitë në Haxhxh janë të shumta, prej tyre: të përkujtuarit e All-llahut [Xhele Shanuhu] me tekbire, qëndrimi në Arafat, Muzdelife, hudhja e gurëve, tavafi, Safa dhe Merve, qëndrimi në Minne, prerja e kurbanave etj.

Nga mirësitë e Haxhxhit është edhe takimi i Muslimanëve nga anë e mbarë bota; në një kohë, në një vend, dhe me një qëllim të caktuar, i cili është të adhuruarit e All-llahut dhe përgjigjja ndaj ftesës së Tij për ta kryer Haxhxhin. All-llahu [Xhele Shanuhu] thotë:

"Nuk ka dyshim se ky Ummet (Vëllezëria, Ligji e Feja juaj, Besimi i Pastër Islam) është një fe dhe Unë jam Zoti juaj, kështu pra më adhuroni vetëm Mua."
[El-Enbija, 92]

Të gjithë i bashkon TEUHIDI, njëshmëria e All-llahut [Xhele Shanuhu]. Të gjithë duke i përsëritur fjalët:

"Leb-bejk All-llahum-me leb-bejk
[Të jemi përgjigjur o All-llah të jemi përgjigjur]

Leb-bejke la sherike leke lebejk
[të jemi përgjigjur o Ti i cili nuk ke shok

In-nel hamde, ve ni'mete leke, vel mulk, la sherike lek"
[me të vërtetë se falënderimet, mirësitë dhe sundimi të gjitha janë për Ty,
dhe nuk ka shok që i takon adhurimi përveç Teje.]

Muslimanit (i cili ka mundësi materiale) i obligohet që sa më parë t'a kryej këtë obligim, sepse nuk e din se kur do t'i vijë momenti i vdekjes. Pejgamberi [SalAllahu Alejhi ve Selem] ka thënë:

"Shpejtoni për në Haxhxh, sepse ju nuk e dini se qka do t'ju ndodh nesër."
[Ahmedi. Kurse shejh Albani ka thënë se ky hadith është hasen (Irva el-Galil, 990)]

Kurse ai i cili e vonon atë pa arsye, duke i pasur të gjitha mundësitë, ai ka bërë mëkat dhe duhet të pendohet tek All-llahu [Xhele Shanuhu].

E lusim All-llahun [Xhele Shanuhu] që të na e mundësoj kryerjen e Haxhxhit, kurse atyre që e kanë kryer apo do të shkojnë t'a kryejnë atë, e lusim All-llahun [Xhele Shanuhu] që t'ua pranojë Haxhxhin, dhe të kthehen në shtëpitë e tyre të pastërt nga mëkatet, sikur atë ditë kur i kanë lindur nënat e tyre.

Udhërrëfyesi i Haxhiut

Gjërat që duhet t´i veprojë haxhiu gjatë Haxhit "TEMETU"

KUSHTET (RUKNET) E HAXHIT

Ruknet e haxhit janë katër:

1 - Ihrami (nijeti)i hyrjes në haxh.
2 - Qëndrimi ne arafat.
3 - Tavafi i haxhit (ifade).
4 - Saji (ecja nga safaja ne Merveh shtatë here)

*Kush e le njeren nga keto rukne nuk i vlen (i plotësohet) haxhi derisa ta kryej ate.

VAXHIBET E HAXHIT

1 - Veshja e Ihramit nga Mikati.
2 - Qëndrimi ne Arafat deri ne mbremje.
3 - Kalimi i nates se dhjete (Bajramit) ne Muzdelife.
4 - Kalimi i nates se njembedhjete,dymbedhjete dhe trembedhjete ne Mina.
5 - Gjuajtja e guralecave.
6 - Rruarja apo shkurtimi i flokeve.
7 - Tavafi i lamtumires (vedaa)

* Kush e le njeren nga keto vaxhibe ai obligohet te prese Kurban dhe t´ua shpërndajë te varferve e te mos haje nga ai Kurban dhe haxhi i tij eshte i plote (vertete).

SUNETET E HAXHIT

1 - Pastrimi (Gusli) para hyrjes në Ihram.
2 - Te jetë Ihrami i tij i bardhe (per burra).
3 - Thenia e telbies dhe ngritja e zerit per burra, ndërsa grate e ulin zërin nëse jane ne prani te burrave.
4 - Kalimi i nates se nëntë (nata e Arafatit) ne Mina.
5 - Puthja e Gurit të zi.
6 - Zbulimi i krahut te djathte gjate Tavafit përshëndetës (Umres).
7 - Shpejtimi i hapave(ecjes) gjate tre rrotullimeve te para ne Tavafin përshëndetës (umres)

GJËRAT QE NDALOHEN GJATE-KRYERJES SE HAXHIT

Gjërat a ndaluara per gra e burra:

Heqja e flokeve dhe menjanimi i qimeve-nga trupi gjate kohës se Ihramit.

Prerja e thonjëve apo shkulja e tyre.

Përdorimi i erërave te mira (parfum) ne trup, lhram, apo ne ushqim.

Fejesa ose akti i marteses per mashkullin apo femren.

Te afruarit bashkeshortes me epsh.

Mardheniet seksuale, nen te hyne dy raste:

Rasti i pare: Te jete para lejimit te vogel (eshte kur haxhiu i kryen dy nga keto gjera: hedhja e guralecave diten e dhjete, rruarja apo shkurtimi I flokeve, prerja e kurbanit , tavafi dhe saji), ne kete rast haxhiut i prishet haxhi .

Rasti i dyte:Te jete pas lejimit te vogel,atehere haxhiut nuk i prishet haxhi, mirpo nevojitet te kompenzoj.

Gjuetia , marrja pjese apo te ndihmuarit ne te (duke treguar vendin e gjahut).

Veshja e dorezave dhe mbulimi i fytyres me perjashtim te femres kur gjindet ne mesin e burrave te huaj.

Fjalet e kota (sharja, ofendimi), thirrja e njeri tjetrit me Ilagape, thellimi ne diskutime dhe debate

GJERAT E NDALUARA PER BURRA NE VECANTI

1. Mbulimi i kokes me kapele apo dic tjeter, si dhe mbulimi i fytyres.
2. Veshja e rrobave te qepura si pantollonat, kemishat, corapet, etj...

GJERAT E NDALUARA PER GRATE NE VECANTI

Veshja e nikabit (peqe me te cilen mbulohet fytyra ka vrime vetem per syte) per arsye se kjo eshte prej vecorive te grave, kurse nese gjindet ne mesin e burrave te huaj e mbulon ate me dic tjeter .

Se pari veprat para dites se tete.

1. Hyrja ne ihram (nijeti) nga Mikati (vendi ku fillon haxhiu veprat e haxhit), nesegjindemi ne aeroplan, udheheqesi i udhetimit do te na informoje per kohen e arritjes ne Mikat. E bejme nijetin: "Lebejke Allahume umreten mutemetian ilel-haxh".
2. Tavafi pershendetes (i umres).
3. Sa'ji (ecja nga Safaja ne Merve).
4. Rruarja apo shkurtimi i flokeve
5. Heqja e ihrameve dhe qendrimi ne rroba deri ne diten e tete.

Ne diten e tete te dhul-hixhes i veshim ihramet nga vendqendrimi pastaj shkojme ne Mina dhe falim dreken, ikindin, akshamin, jacine dhe sabahun e dites se nente cdo namaz ne kohen e vete (namazet qe jane nga kater rekate shkurtohen ne dy).

VEPRAT E DITES SE NENTE (ARAFATIT)

1. Pas Iindjes se diellit drejtohemi per ne Arafat, e falim atje namazin e drekes dhe ikindise ne kohen e drekes (i bashkojme dy namazet me nje ezan dhe dy ikamete) dhe i shkurtojme (nga dy rekate).
2. Pasi te perendoj dielli drejtohemi per ne Muzdelife.
3. Menjehere pas arritjes ne Muzdelife falim namazin e akshamit dhe te jacise (gjithashtu i bashkojme) dhe namazin e jacise e shkurtojme dy rekate.; 
4. I mbledhim shtate guralece per ti gjuajtur diten e se nesermes ne xhemretul-akabe (xhemreja e madhe), lejohet te mblidhen edhe ne Mina (madhesia e guralecave duhet te jete sa bizelja).
5. Naten e kalojme ne Muzdelife, e falim sabahun aty . Preferohet pas namazit te qendrojme ne ate vend deri ne agim dhe te bejme Iutje (dua).

Te dobteve dhe te moshuarve u lejohet teshkojne nga Muzdelifeja pas mesnates.

VEPRAT E DITES SE DHJETE

1 - Gjuajtja e shtate guralecave ne xhemren e madhe duke e shqipetuar tekbirin (ALLAHU EKBER) ne cdo gjuajtje.

2 - Prerja e kurbanit, (lejohet te vonohet deri ne perendim te diellit te dites se trembedhjete dhe nga ky obligim perjashtohen banoret e Mekkes).

3 - Rruarja e kokes ( kjo eshte me e mira sepse kete e ka preferuar i derguari i Allahut) ose shkurtimi i flokeve.

4 - Heqja e ihrameve dhe veshja e rrobave.

5 - Tavafi i haxhit (ifade).

6 - Sa'ji (ecja nga Safaja deri ne Merve).

VERE]T]E: Lejohet te behet Tavafi dhe Saj´i diten e neserme ose te bashkohet me Tavafin e lamtumires (Vedaa).

VEPRAT E DITES SE NJEMBEDH]ETE

1- Fjetja ne Mina naten e njembedhjete (eshte vaxhib).

2- Gjuajtja e guralecave duke filluar nga xhemrja e vogel, e mesmja dhe e madhja (ne cdo xhemre nga shtate gure, koha e gjuajtjes fillon pas namazit te drekes, gjate cdo gjuajtje themi tekbirin). Ne xhemren e vogel dhe te mesme i ngritim duarte dhe bejme lutje (dua) pas gjuajtjes, kurse ne te madhen nuk bejme dua (keshtu transmetohet nga i derguari i Allahut)

VEPRAT E DITES SE DYMBEDHJETE

1- Fjetja ne Mine naten e dymbedhjete (eshte vaxhib).

2- Gjuajtja e gureve (sikurse ne diten e njembedhjete).

VERE]T]E: Nese do haxhiu ta shpejtoje haxhin, obligohet te largohet nga Mina para perendimit te dites se dymbedhjete, te shkoje ne Mekke dhe te beje tavafin lamtumires (vedaa).

Kurse nese do te vonohet vepron si vijon

VEPRAT E DITES SE TREMBEDHJETE

1- Gjuajtja e guralecave (sic e cekem me lart).

2- Shkohet ne Mekke Per te bere tavafin lamtumires .

Nese haxhiu nuk e kryen tavafin lamtumires atehere obligohet qe te preje kurban per shkak se ky tavaf eshte vaxhib, (perjashtohet nga ky vaxhib gruaja me menstruacione apo lehone (me nifas).

VERE]T]E: Pas lejimit te vogel (eshte koha kur haxhiu i kryen dy nga keto vepra: hedhja e guralecave diten e dhjete, rruarja apo shkurtimi i flokeve, prerja e kurbanit, tavafi dhe sa'ji) i lejohen haxhiut te gjitha gjerat pervec mardhenieve seksuale. Kurse pas lejimit te madh, i lejohen edhe mardheniet.

RIKU]TIM: Ditet e haxhit jane dite te lutjes, leximit te Kuranit dhe thirrjes islame prandaj shfrytezoje kohen ne ate qe ka vlere dhe largoju debateve, diskutimeve dhe fjaleve te kota. Thote Allahu i Plotfuqishem:

" Haxhi eshte ne muajt e caktuar, e kush e ben (ia fillon te zbatoje) haxhin ne keta muaj, nuk duhet afruar gruas, nuk ben te merr neper kembe dispozitat e sheriatit, e as nuk duhet shkaktuar polemike (grindje)"

[El Haxh, 197]