Falënderimi i takon All-llahut subhanehu ue teala, paqja dhe shpëtimi qofshin mbi Pejgamberin e Tij, Muhammedin, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem

I nderuari vëlla musliman. Ju përshëndesim me përshëndetjen islame: << Eselamu alejkum ve rahmetullahu ve berekatuhu>>. Dhe ju përgëzojmë me ardhjen e festës së Bajramit dhe ju themi: << E lusim All-llahun subhanehu ue teala që të na pranojë neve dhe juve veprat e mira >>

I dashuri Vëlla. Dëshiruam që me gëzimin e Bajramit të inkuadrohesh me këtë temë të Bajramit me dispozitat, edukatën dhe synetet e tij, duke shpresuar nga All-llahu subhanehu ue teala që të jesh prej atyre që e duan synetin e Profetit sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem dhe i luftojnë bidatet (risitë në fe).

Festat e muslimanëve

Muslimanët nuk kanë përveç se dy festa: festa e Fitër Bajramit dhe festa e Kurban Bajramit. Në sunenin e Ebu Davudit dhe të Nesaiut me zinxhirë të saktë transmetohet nga Enesi radiallahua anhu, se kur Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem ka ardhur në Medine i ka gjetur ata duke festur dy festa. Dhe tha, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem:<< Kanë qenë për ju dy ditë që keni lozur, në to, e All-llahu subhanehu ue teala ua ka zavendësuar me diçka më të mirë se ato (që ishin): dita e Fitër Bajramit dhe e Kurban Bajramit.

Dhe këto dy festa të cilat i ka sjellë All-llahu subhanehu ue teala për muslimanët janë prej simbolëve të Islamit, të cilat duhet të ngjallen, të njohim qëllimin e tyre dhe të ndjemë kuptimin e tyre

Dispozitat e Bajramit dhe edukata e tij

1. Dispozita e namazit të Bajramit:

Ka thënë dijetari Abdul aziz ibën bazi All-llahu e mëshiroftë:<< Namazi i Bajramit është farz kifaje (nëse një grup i muslimanëve e falin të tjerët lirohen nga falja ) tek shumica e dijetarëve. E disa dijetarë kanë thënë se namazi i Bajramit është farz ajn (është obligim për çdo njërin) dhe ky mendim është më i qartë në argumente dhe më afër së vërtetës. Është synet për gratë që të prezentojnë në të dy Bajramet duke pasur kujdes që mos të dalin veçse të mbuluara mirë dhe duke ju larguar Parfumosjes .>>

Siç ka ardhur në dy Librat e saktë nga Umu Atija, All-llahu qoftë i knaqur ndaj saj, se ka thënë:<< U urdhëruam që të dalim në dy bajramet të moshuarat dhe ato që ishin me mestracione për të dëshmuar mirësinë (begatinë)dhe lutjet e muslimanëve dhe që të largohet ajo që ishte me mestracione nga vendi i faljes.

E në disa transmetime të tjera, ka thënë njëra prej tyre: << O i Dërguari i All-llahut! Po nëse dikush nga ne nuk gjen çfarë të veshë për të dalë (për ta falë Bajramin)?>> Tha sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem,<< Le të veshë xhilbabin e motrës së saj (mbulesën e saj).>> Dhe nuk ka dyshim se kjo argumenton për përforcimin e argumenteve për daljen e grave për namaz të Bajramëve, që të dëshmojnë mirësinë (begatinë)dhe lutjet e muslimanëve (Fetava Etahare ve Salat,përgatitur nga Abdulal Etajar-Ahmed ibn Baz)

2. Ndalimi i Agjërimit në të dy bajramet

Argument është të cilin e ka transmetuar Ebij Seijd në të dy Librat e saktë se Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, ka ndaluar agjërimin në dy ditë: ditën e Fitër Bajramit dhe Ditën e Kurban Bajramit.

3. Tekbiri:

Kur bëhet plotësimi( i muajit Ramazan) prej perëndimit të diellit, natën e Bajramit, e deri në namaz të Bajramit, ka thënë All-llahu subhanehu ue teala:''Që ta plotësoni numrin,të madhëroni All-llahun për atë se u udhëzoi dhe që të falënderoni"(suretu elbekare 185)

Mënyra e tekbirit siç ka ardhur nga selefi (Të parët tanë të mirë ):

All-llahu Ekber All-llahu Ekber All-llahu Ekber La ilahe- ila llah

All-llahu Ekber All-llahu Ekber All-llahu Ekber Ve lilahi Elhamd

Ajo që duhet cekur që është me rëndësi se tekbiri duhet vazhduar derisa të hyjë imami. Ka qenë Muhamed bin shihab Ezuhruj All-llahu e Mëshiroftë thoshte:

''Kanë qënë njerëzit që merrnin tekbire prej kur dilnin nga shtëpitë e tyre e deri sa hynte imami''.

Është synet për burrat që ta ngrejnë zërin në xhamia, në tregje, në shtëpia për ta madhëruar All-llahun subhanehu ue teala, për ti bërë ibadet dhe falënderuar Atë.

Ndërsa gratë e ulin zërin ngaqë ato janë të urdhëruara me mbulesë dhe uljen e zërit, dhe që të bëjë tekbire çdo person vetë, ndërsa tekbiret me xhemat kjo nuk ka argument sepse as Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, e as sahabet nuk e kanë praktikuar një gjë të tillë.

4. Pastrimi para se të dalë për në namaz:

Është saktësuar në <> të Imam Malikut, All-llahu e Mëshiroftë; se Abdulla bin Omeri, All-llahu qoftë I kënaqur me ata të dy, u pastronte ditën e Ftër Bajramit para se të shkonte për tu falë. ( Elmuvata 1/177)

Dhe ka ardhur nga Esaib bin Zejd, dhe nga Sejid bin Xhubejr, All-llahu qoftë i kënaqur me të se ka thënë:<< Synetet e bajramit janë tre: ecja në këmbë, pastrimi, dhe ngrënja para daljes për në namaz.>>

Ka përmendur Imam Neveviju, All-llahu e Mëshiroftë, se dijetarët kanë ra në dakort se është e pëlqyshme pastrami për namaz të Bajramit.

5. Veshja me rroba të bukura dhe përdorimi i miskut (parfumit)

Transmetohet nga Xhabiri All-llahu qoftë i kënaqur me atë, siç ka ardhur në sahihun e Ibën Huzejmës se ka thënë:"Ka pasur Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, një xhybe(pallo) që e vishte në të dy bajramet dhe në ditën e xhumasë''.

Ka transmetuar Elbejhakiu me zinxhirë të saktë se Ibën Omeri vishte për Bajram rrobat më të bukura, ndërsa gruaja del për në namaz të Bajramit pa u zbukuruar dhe pa u parfumosur, duke qënë e mbuluar sipas normave islame.

6.Ngrënja para se të dalë për në namaz të bajramit:

Siç është përmendur në Librin e sakët të Elbuhariut dhe të Ahmedit nga Enesi, All-llahu qoftë i kënaqur me atë, ka thënë:'' Ka qenë Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, nuk shkonte ditën e Fitër Bajramit derisa hante disa hurma dhe i hante ato tek: tre, pesë, shtatë ose nëntë).

Ndërsa në Kurban Bajram është e pëlqyeshme që mos me ngrënë vetëm pas namazit, në mënyrë që të hajë prej kurbanit që e pret.

7. Dalja në këmbë për në namaz të Bajramit:

Me thënien e Aliut, All-llahu qoftë i kënaqur me të;<< Prej synetit është që të dilet për në namaz të Bajramit duke ecur jo hypur (në mjet udhëtimi)>>E ka transmetuar El-Termidhiu dhe ka thënë:<< Hadith i mirë, i vërtet>>.

Dhe prej synetit është që mos të kthehet nga ajo rrugë që ka shkuar por nga një rrugë tjetër.

8.Falja e namazit para hutbes:

Sikurse ka ardhur në dy Librat e saktë, prej hadithit të Ibën Omerit dhe të Ebij Sejidit dhe të Ibni Abasit, All-llahu qoftë i kënaqur me ta, se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, është falur para hutbes.

Ka ardhur në Librin e saktë të Imam Muslimit se është e pëlqyeshme të lexohet në rekatin e parë suretu kaf (ق )dhe në rekatin e dytë në fillim të sures (Enbija).Dhe më së shumti që është transmetuar se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, lexonte( suret El A'ëla dhe suretu El Gashije).Transmeton Muslimi dhe Termidhiu.

9.Forma e namazit të bajramit:

Forma e namazit është dy rekate para hutbes duke u argumentuar me thënien e Ibni Omerit:<< Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, Ebu Bekri, Omeri, dhe Othmani, e falnin Bajramin para hutbes>>(mutefekun alejhi)

Në dy Librat e sakta nga Ibni Abasi, se Pejgamberi sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem'' Ka dalë ditën e Fitër Bajramit i fali dy rekate, nuk u fal para tyre(dy rekatëve) dhe as pas tyre'' Kjo është për atë që falet jashtë në hapsirë, ndërsa ai që falet në xhami falë dy rekatet e të hyrit në xhami (tehijetulmesxhid), duke u argumentuar me fjalën e Pejgamberit, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, ''Nëse dikush nga ju hynë në xhami mos të ulet derisa ti falë dy rekate ''.(mutefekun alejhi)

Nuk lejohet që të thirret Ezani e as Ikameti, siç ka transmetuar Muslimi nga Xhabiri: ''Jam falur me Pejgamberin, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, jo një herë e dy ( porshumë herë), ka filluar me namaz para hutbes pa e thërritur ezanin dhe Ikametin".

Forama e tij:

Mirren në rekatin e parë pasë tekbirit fillestar dhe pa e lexuar Eudhu bismelen gjashtë tekbire..dhe merren tekbire në rekatin e dytë para leximit(të fatihasë) pesë tekbire duke mos e numëruar atë që thuhet duke u ngritur nga rekati i pare. Siç është transmetuar nga Amër bin Shuejb nga babai i tij, nga gjyshi i tij se Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, ka marrë në namazin e Bajramit dymbëdhjetë tekbire: shtatë në rekatin e parë e pesë në rekatin e dytë ".

10. Vajtja prej një rrugë dhe kthimi nga një rrugë tjetër:

Është synet për atë që shkon për të falë namazin e Bajramit që të kthehet nga një rrugë tjetër e jo nga ajo që ka shkuar, që ta pasojë synetin e Pejgamberit, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem: ''Ka qenë, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem, kur dilte ditën e bajramit e ndërronte rugën'' e ka nxjerrë hadithin Imam Buhariu nga Xhabiri, All-llahu qoftë i kanqur me të .

11. Prej urtësisë së Bajramit:

Prej urtësisë së Bajramit, në sheriatin islam, është që të shprehet gëzimi, kënaqësia dhe përgëzimi në to për plotësimin e ibadetëve si: Agjërimi, Sadakaja(lëmosha), Namazi, Dhikri, dhe që ta dinë armiqtë e Islamit se në fenë tonë ka pushim dhe gëzime. Dhe që të shprehin gëzimet e tyre fëmijët dhe gratë në këtë festë, dhe arritja e lidhjes mes muslimanëve, sikurse ky është rast i mirë

12. Ke kujdes vëlla musliman:

Ke kujdes që mos të biesh në disa gabime që bien shumica e njerëzve si psh: kalimi i kohës me gjëra që janë të ndaluara, siç janë të dëgjuarit e muzikës ose të festosh këtë festë në vendet e ndaluara ku përzihen burrat e grate, ose veshja e grave me veshje që nuk i ka hije të vishet një muslimanejes duke pretenduar se sot është festë e hare e njeriu duhet ta shprehë këtë forma të ndryshme.

13. Për kë është festa e Bajramit?

Ka thënë Aliu, All-llahu qoftë i kënaqur me të:''Sot është Bajram për atë që dje i është pranuar agjërimi i tij dhe namazi i natës. Bajram për atë që ju kanë falë mëkatet dhe që ju kan pranuar veprat e tij. Sot për ne është Bajram, nesër për ne është Bajram dhe çdo ditë që si bëjmë mëkat All-llahut subhanehu ue teala në të, është për ne Bajram.

Vëlla! Nuk është festa e bajramit për atë që është veshur me rroba të mira, por për atë që ibadetet i shtohen. Nuk është Bajrami për atë që është zbukuruar me veshje dhe mjete udhëtimi por për atë që All-llahu nga ai e ka larguar hidhërimin.

Dhe së sfundi:

Mos harro vëlla që të veprosh nga veprat e mira; që të mbash lidhjet dhe të vizitosh të afërmit dhe farefisin dhe ta harrosh hidhërimin që e kishe në ta, zilinë dhe urrejtjen kundër tyre; dhe ta pastrosh zemrën nga këto sëmundje. Mos harro të varfërin dhe jetimin që ti ndihmosh dhe ti gëzosh kur njerëzit janë të gëzuar e ata janë të mërzitur e të hidhëruar

Paqja dhe mëshira e All-llahut qofshin mbi të Dërguarin, sal-lall-llahu alejhi ue sel-lem.

All-llahun e falënderojmë me zemër të falënderuesit, paqja dhe mëshira e All-llahut qofshin mbi të Dërguarin si mëshirë për botërat, mbi familjën, shokët e tij dhe gjithë ata të cilit pasojnë rrugën e tij deri në ditën e gjykimit.

Dije se All-llahu, subhanehu ve teala, e bëri të ligjshëm therjen e kurbanit me qëllim të pasurimit të sofrës të muslimanit në ditën e Bajramit.

All-llahu, subhanehu ve teala, urdhëroi Ibrahimin, alejhi selam, që të therr djalin e vet Ismailin. Ibrahimi, alejhi selam, aspak nuk u trondit dhe me vendosshmëri vendosi të zbaton urdhrin e All-llahut. Në atë moment të vështirë All-llahu zbret nje dash nga qielli si shpagim: “Ne e shpaguam atë me një të therur (kurban) të rëndësishëm.” Saf-fat, 107

Prej asaj kohe muslimanët therin kurbane duke zbatuar urdhërin e All-llahut.

ثshtë prej sunneteve te konfirmuara dhe lërja e therjes së kurbanit për atë që ka mundësi është mekruh sepse ka lënë një vepër me vlerë të madhe.

Definicioni i Kurbanit:

Thotë Neveviu: Quhet ud-hije sepse therja e tij bëhet në kohën e duhasë (koha e mëngjezit kur dielli ngritet horizontin)

Në teminologjinë e legjislacionit Islam ajo përkufizohet si: emër i përgjithshëm për kafshat (deve, lopë dhe dhen) që theren në diten e Bajramit dhe në ditet e teshrikut (11,12,13 Dhul Hixhxhe) si vepër e afrimit tek All-llahu, subhanehu ve teala.

Urtësia e kësaj dispozite:

• Ky adhurim sikur çdo adhurim që bëhet në emër të All-llahut, subhanehu ve teala, të afron tek All-llahu. All-llahu, subhanehu ve teala, thotë:

“Andaj ti falu dhe prej kurban për hir të Zotit tënd!” Kevther, 2

“Thuaj: "Namazi im, kurbani im, jeta ime dhe vdekja ime janë thjesht për All-llahun, Zotin e botëve.” En’am, 162

• Në të ka ngallje të sunnetit të Ibrahimit, alejhis selam, i cili ishte i gatshëm që të sakrifikon djalin e tij për hirë të All-llahut, subhanehu ve teala.

• Në këtë vepër ka shtim të bereqetit në sofrën e Bajramit.

• Përhapet bereqeti dhe arrinë në sofrën e të varfurve dhe nevojtarëve.

• Paraqet një shprehje praktike të falënderimit ndaj All-llahut për furnizimin tonë me këto kafshë: “… andaj përmendeni emrin e All-llahut duke qenë ato (të përgatitura për therrje) në këmbë, e kur të shtrihen ato në tokë (dhe t'u dalë shpirti), hani prej tyre dhe ushqeni nevojtarin dhe atë që lyp. Ashtu, ato ua vëmë në shërbimin tuaj që ju të jeni mirënjohës. Tek All-llahu nuk arrin as mishi e as gjaku i tyre, por te Ai arrin bindja juaj. Ai ashtu ua nënshtroi ato juve që ta madhëroni All-llahun për udhëzimet që ua bëri. Bamirësve merru myzhde.” Haxhxh, 36-37

Dispozita mbi Kurbanin:

Sipas shumicës së dijetarëve ajo është është sunnet muekkede (i forte, i konfirmuar) dhe është mekruh (e urrejtur) të mos pritet kurban në gjendeje të mundësisë.

Disa e konsiderojnë vaxhib (obligim) për kryefamiljarët që kanë mundësi të bëjnë atë, duke u bazuar në ajetin: “Andaj ti falu dhe prej kurban për hir të Zotit tend!” ku therja e kurbanit është përmendur në formë urdhërore dhe na hadithin: “Kush e ka therur kurbanin para namazit le të prej një Kurban tjetër.” (Buhari dhe Muslim) Po të ishtë prerja e Kurbanit sunnet nuk do të urdhëronte therjen e tjetrit për shkak të gabimit që e ka bërë e ai është therja e kurbanit para namazit të bajramit.

Mbi vlerën e kësaj vepre flet edhe hadithi i të Dërguarit, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, i cili thotë: “Për birin e Ademit, ditën e Bajramit nuk ka vepër më të dashur tek All-llahu, subhanehu ve teala, se derdhja e gjakut (kurbani)…” (Ibën Maxhe dhe Tirmidhi hadithi është hasen)

E pyetën të Dërguarin e All-llahut: ا’janë këto kurbana? Tha: Sunnet i babës tuaj Ibrahimit, alejhi selam. ا’kemi ne prej tyre? Tha: Për çdo qime të saj ju shkruhet një vepër e mirë. A vlen kjo edhe për qimet e leshit-pyetën. Tha: Po.

1. Ai që ka vendosur të prej kurban nuk duhet t’i shkurton flokët e as thonjët në dhjetë ditet e para të muajit Dhul Hixhxhe. I Dërguari i All-llahut, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, thotë: “Ai që ka vendosur të ther Kurban le të mos i prek flokët dhe thonjët.” (Muslim). Nëse ai këtë e bën me vetëdije apo harresë atëherë duhet të pendohet dhe nuk obligohet më shpagim (fidje)

2. Kurbani duhet të jët në moshën e caktuar. Për dhen: mbi gjashtë muaj. Për lopë mbi dy vjet dhe për deve mbi pesë vjet

3. Kurbani duhet të jetë i shëndoshë me gjitha pjesët e trupit. I Dërguari i All-llahut, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, thotë: ”Këto katër nuk lejohet therja e tyre si Kurban: ajo kafshë që nuk ka një sy, ajo që është e sëmurë me sëmundje të dukshme, ajo që është e gjymtë (sakat) dhe ajo që është shumë e vjetër.” (Ahmedi dhe Ebu Davudi) Në mangësitë e dukshme hynë edhe briri i thyer.

4. Kurbani më i mirë është dashi barhhezi me brinjë. I Dërguari i All-llahut theri për Kurban dy desh bardhezi me brinjë. (Muslim) Ky dash e ka të zi barkun, këmbët dhe vendin përreth syve. Gjithashtu është e pëlqyer që ky kurban të ruhet me kujdes dhe të majmet sepse kjo vepër është shenjë e madhërimit të dispozitave fetare … e kush madhëron dispozitat e All-llahut, ajo është shenjë e devotshmërisë së zemrave.. Në këtë hyn edhe blerja e kurbanit më të shtrenjtë, që është më i vlefshmi për pronarin e tij.

5. Kurbani theret pas namazit të bajramit gjë të cilën e ka caktuar i Dërguari i All-llahut, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, i cili ka thënë: “ Kush e ther para sabahut vetëm se ka prerë për vetën, kurse ai që e ther pas namazit e ka qëlluar sunnetin e muslimanëve.” (Muslim)

6. Gjatë therjes e pëlqyer është që kurbani të kthehet kah kibla të lexohet duaja: Vexhehtu vexh-hije liledhi fetares-semavati vel erde hanifen ve ma ene minel mushrikin. In-ne salati ve nusuki ve mehjaje ve memati lilahi rab-bil alemin. La sherike lehuve bi dhalike umirtu ve ene ev-velul muslimin.

<>

Pastaj thotë: Bismil-lahi vall-llahu ekber All-llahumme hadha minke ve leke.<< Në emër të All-llahut, All-llahu është më i madh. O zot ky kurban është (furnizim) prej teje dhe (sakrificë) për ty.>>

7. ثshtë e pëlqyer që thika me të cilën bëhët therja të jetë e sprehur mirë sepse kështu na ka porositur i Dërguari i All-llahut, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, i cili ka thënë: “Le të spreh thikën (ai që don të prej kurban) dhe le të rehaton kurbanin.” (Muslim)

8. Gjatë therjes i Dërguari i All-llahut, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, këmbën e vendoste në qafën e kurbanit që t’i lehtësohet therja.

9. Lejohet autorizimi i kasapit me therje me kusht që ai të përmend emrin e pronarit gjatë therjes. D.m.th. duhet thënë ky kurban është prej filanit duke e përmendur me emër

10. Mustehab është që ndarja të bëhet në tre pjesë: 1/3 për familjën, 1/3 për të varfurit dhe 1/3 për miqt dhe fqinjët. Gjithashtu lejohet që ta merr tërë mishin për vete ose ta dhuron tërë mishin.

11. Nuk lejohet të paguhet kasapi me diç të kurbanit por i jepet prej pasurisë tjetër.

12. Ibën Tejmijje, rahimehull-llah, thotë: Lejohet therja e Kurbanit për të vdekurin (për t’ia dhuruar shpërblimet e jo si sakrifikim për të) mu ashtu siç lejohet bërja e haxhit për të apo dhënia e sadakasë…

Vetëm se duhet patur kujdes se në shumë vende të botës bëhet gabimi siç është therja e kurbanit për të vdekurin e jo për vete dhe gabimi i dytë therja e kurbanit për të vdekurin i cili konsiderohet evlija. Kjo vepër është plotësisht e ndaluar dhe është prej veprave të shirkut.

All-llahun e lusim që të bëj kabull veprat tona dhe të bëj të sinqerta dhe të çiltërta për All-llahun, Zotin e botërave. Paqja dhe mëshira e All-llahut qofshin mbi Muhammedin, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem.